علیرغم گذشت نیم قرن ازآغازبرنامه ریزی درایران،فقدان نظام اداری کارآمدومطلوب همچنان بعنوان یکی ازارکان موقعیت توسعه نیافتگی ایران محسوب میشود.درنظام اداری ماچندمشکل اساسی وجوددارد:
1.تقلیدی بودن ساختارهاوتشکیلات سازمانی
مدیریت وسازماندهی دانش پیشرفته یی است که ازپشتوانه های نظری وتجربی قدرتمندی برخورداراست.این تجربه هاوچارچوبهای کلّی دراختیارمدیران وطرّاحان سیستم قرارگرفته وازدل آنهاسازمانهاوتشکیلات متناسب بامقدورات واهداف استخراج میگردد.متأسّفانه نظام اداری ایران حاصل بکارگیری خلّاقانه ی اصول ومبانی دانش مدیریت نیست بلکه بیشترنتیجه ی توسعه ی برون زا میباشد.یعنی،نظام اداری مانندقطعه یی ازسیّاره یی دیگربرداشته شده ودرجامعه ی مااستقراریافته وازین رو؛تناسبی بااوضاع واحوال وشرایط فرهنگی-اجتماعی مانداشته است.علاوه براین چون نظام اداری مامحصول توسعه ی « آمرانه وازبالا» میباشد،علیرغم گذشت سالیان دراز ویژگیهایی چون استبداد رأی ونظر،باندبازی ورفتارقیّم مآبانه بامردم دربسیاری ازادارات ما قابل مشاهده است.میزان دانش وتجربه ی موجوددرکشور درحدّی است که میتوان برمشکل تقلیدی بودن ساختاراداری غلبه کردومردم گرایی،مشارکت پذیری وخدمتگزاری واقعی رانهادینه نمود.
2.بازدهی کم وناکارآمدی نظام اداری
میزان اثربخشی وبازدهی نظام اداری ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته درسطح پایینی است.فقدان انگیزش کافی درکارکنان،تبعیّت مدیریت ازاصول وقواعدغیرعلمی،عدم احترام به تصمیمات کارشناسی وبزرگی نامعقول ادارات منجربه ایجادترکیبی از«کم کاری وبیکاری پنهان» شده است.
3.عدم وجودنظام شایسته سالاری درمدیریت نیروی انسانی
درنظام شایسته سالاری شایسته ترین افرادطبق ضوابط وبراساس شایستگی وصلاحیّت ارزیابی شده ودرصورت استحقاق؛ترفیع وارتقاء می یابند.امّادرنظام ناشایستگی عواملی ازقبیل آشنایی،توصیه ی مقامات،وابستگی به مراتب عالی سازمان وروابط شخصی وباندی؛اساس رشدوارتقاء است.دراین نظام اداری،ارتقاءبرمبنای «ارادت سالاری»است وکارمندان به میزان ارادتی که به سطوح بالاترنشان میدهندازپلّکان ترقّی بالا می روند.
4.جایگزینی هدفهای فردی به جای هدفهای عمومی
دربسیاری ازمواردمدیران درپی تحقّق اهداف شخصی خودبوده وازامکانات ومنابع سازمان برای نیل به آن هدفهااستفاده میکنند.حفظ مقام وموقعیّت ازعمده ترین مسایل بسیاری ازمدیران است.بهره گیری ازسازمان برای مقاصدسیاسی واستفاده ازآن بعنوان سکّوی پرتاب به مدارج بالاتر؛عارضه ی دیگرجابه جایی اهداف است.
این مطلب ادامه دارد.....
|
