درطول تاریخ هرگاه مجالی دست داده ودیدگاههاوافکارمختلف نسبت به یکدیگرراه تساهل رادرپیش گرفته اند،نه تنهاازاستحکام عقایدصحیح کاسته نشده است،بلکه اینگونه دیدگاهها باطراوت افزون تربه حیات خودادامه داده اند.رسالت خطیرآموزش وپرورش درهمین نقطه آشکارمیگرددچراکه جامعه شناسان آموزش وپرورش راوسیله ی اداره وکنترل جامعه تعریف کرده وبراین باورندکه باافزایش مجموعه ی دانش ومهارت بشری،ارتباط انسانهاپیچیده ترشده ودرنتیجه نوعی دخالت آگاهانه درجریان فرهنگ بشری،ازراه ایجادوگسترش برنامه های آموزشی ضرورت یافته است.
صاحبنظران ازبین رسالتهاوکارکردهای گوناگون آموزش وپرورش برمحورهایی چون انتقال فرهنگ،شکوفایی وپرورش استعدادهاوفراهم نمودن بسترنوآوری ونواندبشی درجامعه تأکیدمی ورزند.بدیهی است اثربخش نمودن این کارکردها منوط به سیاستگزاری،برنامه ریزی وسازماندهی دقیق،منطبق بانیازهای زمانه وواقع بینانه میباشدوتدبیرعلمی مدیرانی آگاه،مجرّب و«همه سونگر»را میطلبد.
اگرباتوجه به معیارهای جهانی،هرنسل طی دودهه پرورش یابد؛آموزش وپرورش نتوانسته است آنطورکه بایدوشایدازعهده ی این رسالت برآید.تغییرات سلیقه یی ومکرّر درمدیریتهاوبدنه ی کارشناسی،دگرگونی پی درپی ونامنسجم برنامه های آموزشی وکتب درسی،تصمیم گیریهای ضدّونقیض وسردرگم کننده،افت تحصیلی،ومهمترازهمه وجودنسل جوان جذب نشده وسرکوب شده؛نشان میدهدکه آموزش وپرورش تنها بااعمال سلیقه وبراساس روش«آزمون وخطا»اداره میگرددوخودرابی نیاز ازهرگفتمانی میبیند.
یکی ازاساسی ترین علل رشدکشورهایی چون کشورهای شرق آسیادرعرصه ی جهانی،حاکمیت نظام«شایسته گزینی»است یعنی بکارگماردن افرادلایق،خلّاق وکاردان در مسؤولیتهای گوناگون اجتماعی.حضورافراددرمسؤولیتها باملاکی غیرازشایستگی وتوانمندی فردی،روندتوسعه ی جامعه رامختل میسازد.آموزش وپرورش بایداین توان رابیابدکه زمینه ی رشدفرهنگی وتوسعه ی درون زای افرادجامعه را فراهم نمایدودرنتیجه،توسعه ی همه جانبه بتدریج محقّق گردد.کوتاهی دراین امرخطیر؛رشدفکری نسل جوان وتحقّق توسعه ی انسانی رامتوقف میسازد.
آموزش وپرورش رهبری وهدایت نسل جوان رابرعهده دارد.رهبری جوانان یعنی همراهی باآنان درتجربه ها،کاوشها،لحظه های دشوار،موفقیتها، شکستها ودریک کلام؛گفت وگو با آنها وشنیدن صدایشان.رهبری جوانان یک جستجوی مستمر است برای دستیابی به هماهنگی وتعادل درمیان تناقضات گوناگون عصرحاضر وازاین رو؛مستلزم ارزیابی منظّم وبازآموزی همیشگی میباشد.رهبری جوانان نباید«رفتارحمایت آمیز»نسبت به آنان قلمدادگرددچراکه بروز اینگونه رفتارازجانب بزرگترها،نوعی تجاوز بزرگسالان به دنیای جوانان محسوب میشودوآنان رااز بروز خلّاقیتهاواستعدادهای درونی بازمی دارد.
این بحث درمجال بعدی،به پایان میرسد.یاعلی.....
|
